GINSBERT Julian 1892-1948
Pseud.: G.; Grt.; Inż. J.G.; Inż. J.Grt.; J.; J.-As; J.G.; J.Grt.; J.P.;J.
Poker; Jim; Jim Poker; Julian G.; Julian G-ert; Kapitan Nemo; Kpt. Nemo; Nemo;
Pok. Pisarz marynista, publicysta.
Urodzony 8 maja 1892 w Warszawie
w rodzinie inteligenckiej; syn Henryka Ginsberta i Stefanii z Lipskich. Po
ukończeniu gimnazjum w Warszawie studiował na politechnikach w Nancy i
Paryżu; uzyskał dyplom inżyniera kolejnictwa. W 1913 wstąpił do Związku
Strzeleckiego. W 1916 zaciągnął się do Legii Cudzoziemskiej, następnie w 1918
do Armii Polskiej we Francji pod dowództwem gen. Józefa Hallera, z którą w
1919 przybył do kraju. Po I wojnie światowej byt oficerem łącznikowym przy
francuskiej Misji Wojskowej w Polsce. W 1923 wystąpił z wojska. Był
działaczem Ligi Morskiej i Kolonialnej. Debiutował w 1926 nowelą „Za króla
Zygmunta”, nagrodzoną w konkursie tej organizacji, ogłoszoną w Morzu
(nr 7); z pismem tym współpracował następnie do 1938. Rozwijał twórczość
literacką i publicystyczną, publikując utwory prozą i artykuły w wielu
czasopismach, m.in. w Polsce Zbrojnej (1928-35), Tygodniku
Ilustrowanym (1928-36), Naokoło świata (1929-35), Kurierze
Warszawskim (1929-39), Płomyczku (1931-34), w Świecie
(1933-37), Dziś i jutro (1934-36), Polsce na Morzu (1934-39),
Błękitnym Weteranie (1937--38). W 1938 został sekretarzem Przeglądu
Morskiego, w którym ogłaszał liczne artykuły. Po wybuchu II wojny
światowej otrzymał przydział do Marynarki Wojennej we flotylli rzecznej w
Pińsku. Wzięty do niewoli radzieckiej pod Równem, przebywał w obozie
jenieckim w Kozielsku, gdzie od grudnia 1939 przez dwa miesiące redagował
pisemka Monitor Kozielski i X-Pawilon. Następnie przebywał w
obozach na Syberii, potem w Azji Środkowej. Zwolniony w 1941, wstąpił w 1942
do Armii Polskiej, z którą został ewakuowany na Bliski Wschód przez Persję,
Irak, Palestynę i Egipt do obozu szkoleniowego podchorążych pod Maritzburgiem
w Afryce Południowej. W listopadzie 1942 dowodził okrętem w konwoju przez
Atlantyk do Szkocji. Następnie, z powodu złego stanu zdrowia, wycofał się ze
służby w marynarce i zamieszkał w Londynie. Organizował pomoc polskim
marynarzom osiadłym w Anglii. Publikował reportaże, opowiadania i artykuły
(pod pseud. Jim Poker) m.in. w Wiadomościach Polskich (1942-45; tu w
1943 m.in. cykl artykułów „Wojna na morzu”), Dzienniku Żołnierza
(Szkocja, 1943-44), Polsce Walczącej (Londyn, 1943-45). Po zakończeniu
wojny pozostał w Londynie i kontynuował pracę publicystyczną i literacką,
pisząc po polsku i angielsku. Nawiązał też współpracę z Radiem BBC, dla
którego opracowywał pogadanki o tematyce morskiej. Zmarł 6 listopada 1948 w
Londynie.
TWÓRCZOŚĆ
1. Francja na
morzu. Wwa: Rój [1928], 62 s. Szkic historyczno-geograficzny; mylnie podp.:
Jerzy Ginsbrut,
2. Wyspa węży.
[Powieści. Wwa: Rój [19281, 153 s, Podp.: Jim Poker.
3. Zakorkowanie
Zeebrugge. Wwa: Rój [1928], 60 s. Szkic historyczno-geograficzny.
4. Od koronek do płyt
pancernych. Wwa: Rój [1929], 63 s. Szkic historyczno-geograficzny.
5. Okręty -
pułapki. Wwa: Rój [1929], 64 s. Szkic historyczno-geograficzny.
6. Strażnik
Krakatoa. [Powieść]. Wwa: Rój 1929, 166 s. Podp.: Jim Poker.
7. Trójkolorowa
bandera. [Powieść]. Wwa: Rój 1929, 181 s. Podp.: Jim Poker.
8. Żywa torpeda. [Opowiadania].
Wwa: Rój [1929], 63 s. Zawartość: Żywa torpeda; Hekatomba torpedowców; Duch na
Pelagoza; Opowiadanie bosmana Francisa; Z dni hańby i grozy.
9. Cuszyna. Wwa:
Rój [1930], 63 s. Szkic historyczno-geograficzny.
10. Mgła na
oceanie. Wwa: Rój [1930], 61 s. Szkic historyczno-geograficzny; podp.: Jim
Poker.
11. Narożnik
wiatrów. (The Windy Corner). Wwa: Rój [1930], 63 s. Szkic
historyczno-geograficzny.
12. Oczy
Malajki. Opowieści morskie. Wwa: Rój 1930. 206 s. Podp.: Jim Poker. Zawartość:
Oczy Malajki; Trzy dni na jachcie „Andromeda”; Zemsta losu; Pod Justlandem;
John Mataczyński; Tajemnica Czarnej Skały; Człowiek, który widział; S.O.S.; Za
króla Zygmunta; Wenecja 1570.
13. Pancernik
Saffren. Wwa: Rój [1930], 58 s. Szkic historyczno-geograficzny.
14. Błękitni
rycerze. [Wspomnienia]. Wwa: Rój 1931. 328 s. Podp.: Jim Poker. Zawartość:
Szkoła życia; Na front; Błękitni rycerze; Epilog.
15. Kobiety w
pociągu. [Opowiadania]. Wwa: Gebethner i Wolff 1931, 198 s. Zawartość: List;
Śnieg; Strach; Jedenaście minut opóźnienia; Zamach na pociąg; Narzeczona; Krew
na buforze; Most; La Ragazza; Ksantypa; Gęsi; Duch na Pelagoza (poz. 8);
P.-Pal.
16. Panna wodna. Powieść morska.
Wwa: Gł. Księg. Wojsk. 1932, 287 s. Podp.: Jim Poker. Adapt scen.: J.
Krzewiński [J. Maszyński], K. Benda; Panna wodna. Polska operetka morska.
Muz.: J. Lawina-Świętochowski. Wyst. Wwa, T. 8'15 1939.
17. Prawda morska. Słowo
wstępne: S. Frankowski. [Wwa; b.w. 1932], 31 s. Wyd. 2 z przedm. J. Dębskiego
tamże 1934.
18. Zemsta Mandragory. Powieść
współczesna. Polska Zbroj. 1932 nr 121-200. Wyd. osob. Wwa: Zdrój 1933,
289 s.
19. Król Gibraltaru. Powieść.
Wwa: Nakł. Wiarusa 1933, 271 s. Podp.: Jim Poker.
20.
Tajemnica morza. Wwa: Rój [1933], 59 s. Szkic historyczno-geograficzny.
21. Wyprawa kanonierki Antares.
Wwa: Rój [1933], 62 s. Szkic historyczno-geograficzny.
22. Centaury XX wieku. Wwa: Rój
[1934], 55 s. Szkic historyczno-geograficzny.
23. Niezwykłe przygody Piotrusia
Konkola. [Opowiadanie dla młodzieży]. Wwa: Nowa Literatura 1934, 32 s. Podp.;
Jim Poker.
24. Płyną
polskie okręty. [Wydawnictwo dla młodzieży]. Wwa: Gebethner i
Wolff 1934, 61 s. Wyd. 2 tamże [1934]. Podp.: Jim Poker.
25. Więzień z H.M.S. Bellerophon.
Wwa: Rój [1934], 58 s. Szkic historyczno-geograficzny.
26. Zdzich
szuka ojca. Powieść morska dla młodzieży. Wwa: Gebethner i
Wolff 1934, 150 s.
27. Zdzich szuka matki. Powieść
morska [dla młodzieży]. Wwa: J. Przeworski 1935 [właśc. 1934], 155 s. Podp:
Jim Poker.
28. Drogi żelazne Rzplitej.
Powst. 1935. Wyd. [Wwa: Min. Komunikacji 1937], 167 s. Przekł.: franc.: Les
chemins de fer de L'Etat Polonais. Wwa 1955, — n i e m.: Die polnischen
Staatsbahnen. Wwa 1935.
29. Loreley czyli kobiety na
morzu. [Opowiadania]. Kr.: Druk. Nar. 1936, 185 s. Zawartość: Loreley;
Aldebaran VII; Przyjacielska usługa; Potęga miłości; Ząb; Smutna historia;
Dwie kobiety; Księżniczka tulipanów; Noc Janetty; Siedem przygód porucznika
Kremskiego; Wamp; Nie ma ratunku; Rozmowa ze szczurem.
30. Czy Bałtyk jest morzem
zamkniętym? Wwa: Oddz. Propagandy Floty Wojennej Ligi Morskiej i Kolonialnej
1938, 184 s.
31. Ostatni okręt cesarza. Wwa:
Liga Morska i Kolonialna 1939, 83 s.
32. Psychologia dowodzenia.
Powst. 1942. Druk Bellona, Londyn 1943 z. 4. Wyd. osób. Wwa: [druk.
Tajne Wojsk. Zakłady Wydawn.] 1944, 17 s. Wyd. konspir.; podp.: Inż. J.G. Cykl
wykładów wygłoszonych dla oficerów 6. i 7. Dywizji Armii Polskiej w ZSRR.
33. ... Cóżeś
ty za pani. [Powieść]. Dz. Żoł., Szkocja 1943 nr 88-166.
34. Od wrót Tamerlana do
Piccadilly. [Wspomnienia]. Polska Walcząca, Londyn 1943 nr l, 6, 9,
13, 14, 19, 21.
35. Polish
Navy. London: Suń Engraving [19441, 36 s.
Ponadto broszury propagandowe
wydawane przez Ligę Morską i Kolonialną: Co każdy Polak w Dniu Święta Morza
wiedzieć powinien. [Współaut.:] por. mar. Kosko, nacz. Rostkowski, red.
Tetzlaff, prof. Zieliński. Wwa 1933, 45 s.
- Fundusz obrony morskiej, Wwa
1933, 18 s.
- Co to jest marynarka
wojenna? ABC morskie dla wszystkich. [Współaut.:] B. Krzywiec, F.. Ciechomski.
Wwa 1935, 56 s.
- Pro mare nostro. Czy Polska
musi i może posiadać silną marynarkę wojenną? Wwa 1936, 24 s.
- Rozbieżność poglądów na
zadania i cele morskiej siły zbrojnej. Wwa 1938, 31 s.
- Wojna sztabów. Wwa 1938
[właśc. 1939], 28 s.
- Lotnictwo przeciw marynarce.
Wwa 1939, 23 s.
|