powrót
powrót
|
Copyright (c) 2000 Fundacja Antyk. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jadwiga Staniszkis i Lech Kaczyński
Z prof. Jadwigą
Staniszkis z Wydziału Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego i
Lechem Kaczyńskim, prezydentem Warszawy rozmawiała w programie Prosto w oczy
Monika Olejnik. |
|
Monika Olejnik
Monika Olejnik, Prosto w oczy, witam Państwa. Witam Państwa, profesor
Jadwiga Staniszkis i prezydent Warszawy Lech Kaczyński. Wojna na
teczki trwa, a właściwie wyzywanie na teczki Szef Rady Miejskiej
wyzwał Pana, żeby Pan pokazał swoją teczkę a on pokaże swoją teczkę. I
Pan uległ szantażowi, Panie prezydencie bo do tej pory Pan nie chciał
zaglądać do swojej teczki. Ja ją miałem już wcześniej, wtedy kiedy w
audycji, z Panią zresztą, w niedzielę wyraziłem inną opinię niż Jan
Maria Rokita i Pan Roman Giertych, no to wtedy zrozumiałem, że
oczywiście muszę sięgnąć po swoją teczkę i musi ona być dostępna
powszechnie bo w przeciwnym razie będę o osobiste motywy posądzany.
Zaprawdę, nie ma jakichkolwiek powodów, jeśli chodzi o mój życiorys,
więc to będzie ogólnie udostępnione ale nie z powodu Pana Jackowskiego,
przy całym szacunku – nie ma on na mnie aż takiego wpływu. Monika
OlejnikCzyli wystąpił Pan do profesora... Lech Kaczyński
Natomiast, jestem najgłębiej przekonany, że to Roman Giertych wydał mu
to polecenie. Natomiast sprawa jest rzeczywiście bardzo istotna.
Monika Olejnik
Polecenie Panu Jackowskiemu? Lech Kaczyński
Tak sądzę. Śmiem sądzić, że tak. Natomiast ja myślę, że sprawa jest
niezmiernie poważna bo tutaj idzie o to czy lustracja, która jest
bardzo potrzebna. Lustrację, przypomnijmy: ujawnienie dawnych agentów.
Agentów Służby Bezpieczeństwa, Wywiadu, Kontrwywiadu, służb
wojskowych. To jest konieczne, szczególnie jeśli chodzi o te osoby,
które dzisiaj publicznie działają i chcą działać. Że to zostanie
niejako utopione i to w bardzo zręczny sposób: pod hasłem, jeszcze jak
by można powiedzieć – szerszego udostępnienia wiedzy o politykach
naszemu społeczeństwu – zostanie utopione ponieważ w tych materiałach
są efekty niepełnej wiedzy Służby Bezpieczeństwa czy innych służb na
temat tego, co poszczególni ludzie robili, o to mogą być pretensje,
przecież ja zrobiłem dużo więcej niż wy... Jadwiga Staniszkis
Ale to znaczy, że robiłem dobrze, że mnie nie namierzyli. No dobrze,
ma Pani rację. Natomiast, jeżeli opinia publiczna w oparciu o to, ma
uwzględniać to, kto kim był, no to tu rzeczywiście mogą być pewne
nieporozumienia i niezadowolenia niektórych działaczy. Mogą być
materiały, które wykraczają daleko poza politykę, to w sposób
oczywisty, no jest rzeczą przez ludzi nie lubianych, w końcu mogą być
różnego rodzaju plotki no bo proszę pamiętać, że porucznicy,
kapitanowie Służby Bezpieczeństwa – to nie byli cudotwórcy. Oni tez
zbierali różne informacje, które się później okazywały nieprawdziwe. I
to może spowodować tego rodzaju reakcje. Ponieważ tutaj jest dużo
bzdur łatwych do udowodnienia, no to w takim razie cała idea lustracji
to jest rzecz zła. A proszę pamiętać, że co innego jest napisanie
notatki, w której są bzdury a co innego jest zarejestrowanie kogoś
jako agenta. Raz jeszcze, chciałem bardzo mocno powtórzyć. Chcemy
ujawnienia agentów, którzy działali przed 89 rokiem a może nawet do 89
roku włącznie, w strukturach różnych służb specjalnych PRL. Natomiast,
ja się obawiam, że niektórzy świadomie, a niektórzy nieświadomie chcąc
przyjąć inne rozwiązanie –jeszcze szersze, pozornie chcą tę idee
utopić. Monika OlejnikCzy zgadza się pani z tym, że może dojść
do utopienia ...? Jadwiga Staniszkis
Nie do końca. Ja myślę, że ta presja na „dziką” lustrację jest tak
silna, że dojdzie do zmiany ustawy i pracownicy IPN, którzy znają te
materiały włączają się do tego. I myślę, że trzy elementy tutaj
wystąpią. Po pierwsze, wszyscy, którzy będą kandydowali w tych
wyborach, będą jednak, jednak ten postulat, żeby był dostęp do ich
teczek. Właśnie, nie tylko wykazów nazwisk, dostęp do ich teczek.
Druga sprawa. Zniesienie tego ograniczenia, że po 83 werbunek to jest
tabu, bo wtedy właśnie powstał ten system, który chcemy rozmontować.
Do dzisiaj, ci ludzie którzy są pod skórą państwa i gospodarki i przez
nich penetrują służby specjalne, to są ludzie po 83 roku, Kiedy było
wiadomo, że komunizm się kończy ... Monika Olejnik
Oni są pod ochroną... Jadwiga Staniszkis
Oni są dotychczas pod ochroną. W tej chwili mówi się, że to jednak
będzie zniesione. Lech Kaczyński
Ale jeszcze Pani profesor.... Monika Olejnik
A jeszcze trzeci element. Jadwiga Staniszkis
Trzeci element, myślę, że ta dyskusja o tym niszczącym efekcie grubej
kreski spowoduje, że ludzi zaczną szukać też tej grubej kreski, którą
sami sobie wystawili. Ja nie mówię o Tobie bo znam, ja wiem co
robiliście i to były cudowne rzeczy, i nie masz sobie niczego do
wyrzucenia ... Lech Kaczyński
Tylko, tylko... Jadwiga StaniszkisAle ludzie, którzy uważają,
że gdzieś zawiedli zaczną jeszcze raz robić rachunek sumienia. I to
może najbardziej pomóc. Lech Kaczyński
Droga moja, chcę powiedzieć, że ja nie rozumiem o co my się tutaj
spieramy bo ja też... Jadwiga Staniszkis
My się nie spieramy. Lech Kaczyński
ja nie wiem o co my się spieramy bo ja też jestem zwolennikiem
usunięcia roku 1983, tej bariery, która była dowodem wpływy służb
specjalnych w dzisiejszej Polsce. Monika Olejnik
Ale ja się dziwię, że posłowie się na to zgodzili na to, że po 83
roku, że ta cenzura jest w 83 roku. Lech Kaczyński
Z tego powodu też, Pani redaktor lobby związane z dawnymi służbami
specjalnymi rządziły prawie Polską, szczególnie przez pierwszą połowę
lat 90-tych. To trzeba sobie w oczy powiedzieć. Niszczyło ludzi,
którzy stawiali wtedy te problemy, które rzeczywiście istnieją a
historia inwigilacji prawicy – to jest oczywiste. To jest dla mnie
całkowicie jasne. To lobby w 97 roku może było już nieco osłabione,
kiedy powstawała ustawa o Instytucie Pamięci Narodowej ale jeszcze
wystarczająco silna, żeby niektóre swoje postulaty przeforsować i to
trzeba absolutnie zniszczyć... Monika Olejnik
Dobrze, a czy nie jest to... Lech Kaczyński
Ja mam tylko wątpliwość, raz jeszcze powtarzając, że moje materiały
będą całkowicie dostępne, i myślę też, że mogę to powiedzieć w imieniu
swoich najbliższych współpracowników, przyjaciół z Prawa i
Sprawiedliwości, żeby nie było żadnych wątpliwości, że ta, w przyjęcie
zasady, że nie tylko materiały dotyczące tego, że ktoś był agentem ale
wszystkie mają być jawne, może doprowadzić bardzo szybko do podważenia
idei lustracji. Podejrzewam, że niektórym o to chodzi. Monika
Olejnik
Ale też może chodzić o to, żeby zniszczyć piękne karty historii
opozycji bo okazuje się, że z tego pokrzywdzonego, mają osoby, które
miały sympatie proradzieckie, które były w Radzie Konsultacyjnej
generała Jaruzelskiego, który był zapatrzony w generała Jaruzelskiego,
który był przeciwko zjednoczeniu Niemiec, który był przeciwko
wycofaniu wojsk radzieckich z Europy Jadwiga StaniszkisByły w
sposób absurdalny bo jeżeli Michnik, na przykład pisze, że szanuje
generała Jaruzelskiego, to szanuje go za to, że wtedy nawet poprzez
stan wojenny próbował odsunąć Polskę od Związku Sowieckiego ze względu
na to, że chciał usunąć pretekst przejścia wojsk sowieckich przez
Polskę, w drugim rzucie do Europy Zachodniej. To co Kukliński, to co
generał Brau, szef Nato z tamtego okresu pisał. I odwrotnie niż to co
stary Giertych, że po prostu trzymał przy Związku Sowieckim. Taka
naiwność endecko-idealność jest po prostu szokująca. Ja myślę, że LPR
na tym nie wypłynie bo to jest po prostu jakieś archaiczne
niezrozumienie historii.
|
|
Lech Kaczyński
Znaczy to nie jest w tym co mówi Roman Gierych... Jadwiga
Staniszkis
Nie, no to jest to co ojciec Lech Kaczyński
ale na przykład mówią, jego ojciec w Europarlamencie to ta jego
endeko-iedalność wychodzi bardzo, bardzo mocno. Stąd też jest problem
szczerości różnego rodzaju oświadczeń ze strony Ligi, ale to jeszcze
raz powtarzam, nie o to chodzi moim zdaniem. Chodzi o to, żeby nie
utopić idei ujawnienia agentury. Obawiam się, że jeżeli przy okazji
pokazywania materiałów nie dotyczących tego, że ktoś był agentem,
okaże się, że A- to nieprawda, B- to nieprawda, C- to nieprawda to
później powstanie postulat pod tytułem: schowajmy to wszyscy do kosza
bo wszystko jest nieprawda. JMonika Olejnika słyszę cały czas
historyków IPN, którzy powtarzają, że do tej pory nie napotkali na
sfałszowane teczki, że nie fałszowano teczek Jadwiga Staniszkis
(...) Nowaka Jeziorańskiego no grupy, która fałszowała systematycznie,
przecież to jest wasza sprawa. Lech Kaczyński
Ale to już było po. Jadwiga Staniszkis
No ale wcześniej, dlaczego nie wcześniej? To jest jakby zupełnie inna
historia, Pani redaktor. Historycy z IPN, i chciałbym, żeby
szczególnie nasi telewidzowie to zrozumieli, twierdzą że nie ma, nie
natrafili na ślad sfałszowania dokumentów tego, że ktoś był agentem.
Tak, rzeczywiście w tej chwili, z tego co wiem, chociaż moja wiedza,
oczywiście nie jest pełna i mogę się mylić ale nie ma tego rodzaju
dowodów, że służby specjalne PRL-u chciały zrobić agenta kogoś, kto
agentem nie był. Ale to nie oznacza, chciałbym żeby Pani redaktor tez
to wziął pod uwagę, że w tych materiałach, na przykład osób, które
nigdy nie było materiałów, nie ma notatki która jest wynikiem tego, że
na temat czyjś plotkowano. Nawet nie w sprawach osobistych tylko,
krótko mówiąc, że nie ma tam informacji oczywiście nieprawdziwych.. A
poza tym, że nie ma tam informacji głęboko niepełnych. Znaczy, krótko
mówiąc to co wtedy było zarzucalne dzisiaj jest powodem do chwały.
Monika OlejnikNo tak, ale ja ciągle zadaje pytanie, się
zastanawiam skąd się wzięła ta cała dyskusja bo, kiedy klika lat temu
LPR startowało w wyborach, kiedy PIS startowało, inne ugrupowania –
nikt nie miał na sztandarach lustracji. A teraz ta lustracja jest
jedną z najważniejszych elementów kampanii. Lech Kaczyński
Jeżeli Pani pozwoli, PIS w 2001 roku nie miał lustracji na
sztandarach, nie miał także dekomunizacji tedy na sztandarach ponieważ
poprzednik Pis-u w dużym stopniu, nie w 100 procentach, ale w dużym
stopniu – poprzednik PiS-u – Porozumienie Centrum za stawianie tego
rodzaju haseł było skatowane, było też skatowane, Pani redaktor, przez
środki masowego przekazu. Znaczy, krótko mówiąc, w Polsce układ sił
społecznych, nie tylko politycznych ... Monika Olejnik
Ale czy wyobraża Pan sobie lustrację w wykonaniu Pana Antoniego
Macierewicza? No nie wszyscy byli wtedy zadowoleni z takiego sposobu.
Lech Kaczyński
Ja muszę też Pani redaktor powiedzieć, że ja sobie, owszem,
przypominam tą lustrację i przypominam sobie, że kiedy ta lustracja
stała się faktem to zaczęły się gwałtowne działania mające na celu
obalenie rządu Jana Olszewskiego Monika Olejnik
Tak, ale to już było... Lech Kaczyński
I różnego rodzaju obronne działania Macierewicza, które być może
przekraczały reguły, no powiedzmy sobie, no najlepszego smaku, tu mogę
się zgodzić, miały na celu obronę dalszego istnienia rządu Jana
Olszewskiego, który był rządem lustracyjnym. I tu nie zmieniajmy
porządku zdarzeń Monika Olejnik
Ja bym chciała się od Pani profesor... Jadwiga Staniszkis
Gdyby to przeprowadzono, to myślę, że Polska wyglądałaby inaczej
dzisiaj. I tam, oczywiście była ta pomyłka z tym posłem z Lublina bo
oni w swoim lenistwie zwrócili się do Kancelarii Sejmu i dano im
nazwisko posła z jakąś tam pomyłką. I rzeczywiście na to nazwisko była
teczka Lech Kaczyński
Dwie oczywiste pomyłki Jadwiga Staniszkis
Ale to były pomyłki, dwie pomyłki. Monika OlejnikLustracja, ta
dzisiejsza, w kogo może uderzyć? Kto może na tym stracić? Jadwiga
Staniszkis
No myślę, Dudek, który zna te materiały, twierdzi, że to nie było aż
tak niszczące ale to by zniszczyło, chyba mit Solidarności Lech
Kaczyński
Nie... Jadwiga Staniszkis
Ja nie wiem co jest w tych materiałach. Lech Kaczyński
Jeśli chodzi o moją wiedzę, oczywiście skromną, ja przypominam byłem
ministrem stanu, prokuratorem generalnym w Polsce, ministrem do spraw
bezpieczeństwa narodowego więc coś na ten temat wiem. Kierownictwa
Solidarności by nie zniszczyło, absolutnie. Jadwiga Staniszkis
Mit Solidarności, nie kierownictwo Lech Kaczyński
Nawet i mit Solidarności by nie został tutaj zniszczony. Zniszczeni
byliby agenci, których było dużo w środowiskach lewicy –wbrew temu co
się mówi, i których było dużo także w pewnych środowiskach, które
swego czasu chciały, nie tylko politycznie a moralnie Polsce
przewodzić. Dziwne pomieszanie ludzi, którzy mieli wspaniałą
przeszłość i rzeczywiście walczyli bohatersko z komunizmem z ludźmi,
którzy mieli przeszłość ohydną. Ja zupełnie nie rozumiem skąd się
zrodziła solidarność między tymi ludźmi. Monika Olejnik
Dziękuje bardzo. To było Prosto w oczy. Profesor Jadwiga Staniszkis i
prezydent Lech Kaczyński, który dzisiaj wystąpił, tak? Do prezesa
IPN-u o swoja teczkę Lech Kaczyński
Tak jest i będzie ona całkowicie jawna. Monika Olejnik
Dziękuje bardzo. Monika Olejnik
|
|
źródło:
http://tvp.pl/2216,20050125168366.strona
|
strona główna |